آزمایش هلیکوباکتر پیلوری چیست و چه کاربردی دارد؟

هلیکوباکتر پیلوری نوعی باکتری است که وجود آن در معده یا اثنی‌ عشر باعث آلوده شدن محیط دستگاه گوارش و ایجاد مشکلات جدی خواهد شد. آزمایش هلیکوباکتر پیلوری نوعی آزمایش است که از طریق آن وجود این نوع باکتری و عفونت‌های ناشی از آن در دستگاه گوارش شناسایی می‌شود و بعد از تشخیص، نسبت به درمان آن اقدام خواهد شد. در ادامه بیشتر درباره این نوع آزمایش و روش‌های انجام آن صحبت خواهیم کرد.

در این مقاله می‌خوانید:

• هلیکوباکتر پیلوری چیست؟
• آزمایش هلیکوباکتر پیلوری چگونه انجام می‌شود؟
• چه زمانی آزمایش هلیکوباکتر پیلوری تجویز می‌شود؟
• علائم وجود هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش
• چگونه برای انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری آماده شوم؟
• آیا انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری خطر دارد؟
• آیا عفونت هلیکوباکتر پیلوری درمان دارد؟

انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری و تشخیص زود هنگام وجود این باکتری در دستگاه گوارش، می‌تواند افراد را از ابتلا به مشکلاتی مانند زخم معده، عفونت دستگاه گوارش و در موارد وخیم‌تر سرطان معده در امان نگه دارد. این آزمایش معمولا برای افرادی که به دلیل ناراحتی‌های مزمن و غیر قابل درمان معده به پزشک مراجعه می‌کنند، تجویز می‌شود.

هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

هلیکوباکتر پیلوری نوعی باکتری است که از راه‌های مختلفی می‌تواند وارد بدن شود و در دستگاه گوارش زندگی کند. این باکتری‌ها ممکن است پس از گذشت سال‌ها و رشد در دستگاه گوارش، زخم‌هایی را در پوشش معده یا قسمت بالایی روده کوچک ایجاد کنند. همچنین این باکتری‌ها عامل اصلی عفونت در دستگاه گوارش هستند که در برخی افراد این عفونت می‌تواند منجر به سرطان معده شود.

هلیکوباکتر پیلوری نوعی باکتری است که از راه‌های مختلفی وارد بدن می‌شود و مشکلاتی مانند زخم معده، التهاب، عفونت دستگاه گوارش و سرطان معده را ایجاد می‌کند.

عفونت با هلیکوباکتر پیلوری یک مشکل شایع است و حدود دو سوم جمعیت جهان آن را در بدن خود دارند. این باکتری‌ها برای اکثر افراد، زخم یا علائم دیگری ایجاد نمی‌کنند اما در برخی دیگر باعث بروز زخم معده، عفونت و در برخی موارد سرطان معده می‌شوند.

آزمایش هلیکوباکتر پیلوری چگونه انجام می‌شود؟

اگر علائمی مانند التهاب مزمن معده، زخم معده و عفونت‌ دستگاه گوارش را از خود نشان دهید، پزشک ممکن است آزمایش هلیکوباکتر پیلوری را برای شما تجویز کند. این آزمایش می‌تواند بسته به تشخیص پزشک به روش‌های مختلفی انجام شود.

آزمایش مدفوع، خون، تست تنفس، آندوسکوپی و سی تی اسکن از جمله انواع آزمایش هلیکوباکتر پیلوری به شمار می‌روند.

• آزمایش مدفوع (به شناسایی وجود عفونت در دستگاه گوارش کمک می‌کند)
• آرمایش خون (به منظور بررسی سطح گالول‌های قرمز برای شناسایی سرطان معده)
• تست تنفس اوره (در طی این آزمایش فرد مایعی حاوی اوره می‌نوشد و سپس در کیسه‌ای تنفس می‌کند. اگر فرد به هلیکوباکتر مبتلا باشد باکتری اوره بدن او را به دی اکسید کربن تبدیل می‌کند)
• آندوسکوپی (برای عکس‌برداری از زخم‌های ایجاد شده در دیواره معده و در برخی موارد نمونه‌برداری از دیواره معده برای تشخیص وجود باکتری هلیکوباکتر پیلوری)
• سی تی اسکن (برای ثبت تصویر دقیق‌تر از داخل گلو و معده، فرد مایعی به نا باریم می‌نوشد که تمام سطح گلو و معده را برای ارائه تصاویر واضح‌تر می‌پوشاند)

چه زمانی آزمایش هلیکوباکتر پیلوری تجویز می‌شود؟

این آزمایش معمولا برای کسانی که مبتلا به زخم معده هستند یا در گذشته به آن مبتلا بوده‌اند و افرادی با علائم گوارشی مزمن، تجویز می‌شود. همچنین افرادی که وجود این نوع باکتری در دستگاه گوارششان تشخیص داده شده و تحت درمان هستند، این آزمایش را برای بررسی روند و میزان اثرگذاری درمان، انجام می‌دهند.

علائم وجود هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش

همان‌طور که اشاره کردیم، وجود هلیکوباکتر پیلوری در دستگاه گوارش می‌تواند عوارض شدیدی مانند زخم معده، عفونت یا سرطان را ایجاد کند. اما قبل از وخیم شدن شرایط به دلیل التهاب پوشش داخلی معده ممکن است فرد علائم مزمنی مانند موارد زیر را از خود نشان دهد که باید به آن‌ها توجه شود.

• درد مزمن شکم
• احساس نفخ بعد از خوردن هر وعده غذایی
• تهوع، استفراغ یا اسهال پی در پی
• از دست دادن اشتها
• کاهش وزن شدید

چگونه برای انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری آماده شوم؟

آمادگی برای انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری بسته به نوع آزمایشی که پزشک برای شما در نظر گرفته، متفاوت است. به طور مثال برای انجام آزمایش خون نیازی به آمادگی قبلی نخواهد بود. اما برای تست‌های تنفس، آندوسکوپی و مدفوع، ممکن است لازم باشد مصرف برخی داروها را به مدت دو هفته یا یک ماه قبل از انجام آزمایش قطع کنید.

برای آمادگی انجام برخی از انواع آزمایش هلیکوباکتر پیلوری، لازم است مصرف برخی داروها را به مدت دو هفته یا یک ماه قبل از انجام آزمایش قطع شود.

همچنین برای انجام آندوسکوپی لازم است حدود ۱۲ ساعت قبل از انجام آزمایش از نوشیدن و خوردن پهیز کرده و کاملا ناشتا باشید.

آیا انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری خطر دارد؟

بدون شک آزمایش خون و مدفوع برای تشخیص وجود این باکتری هیچ عوارضی در پی نخواهد داشت و مانند یک چکاپ سالانه عادی خواهد بود. اما بعد از انجام آزمایش آندوسکوپی ممکن است کمی دچار درد در ناحیه گلو شوید یا زخم‌های سطحی در این ناحیه ایجاد شود که بعد از گذشت چند روز این عوارض کاملا بهبود می‌یابند.

آیا عفونت هلیکوباکتر پیلوری درمان دارد؟

بله، عفونت هلیکوباکتر پیلوری قابل درمان است. معمولا پزشک بعد از تشخیص وجود این باکتری د ر دستگاه گوارش، ترکیبی از آنتی‌بیوتیک ها و سایر داروها را برای درمان عفونت و تسکین درد تجویز می‌کند. برنامه دارویی ممکن است پیچیده باشد، اما مهم است که همه داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید، حتی اگر علائم شما قبل از اتمام دوره درمان از بین برود. زیرا اگر هر گونه باکتری هلیکوباکتر پیلوری در سیستم گوارش شما باقی بماند، وضعیت شما می‌تواند بدتر شود.

کلام آخر

در این مقاله سعی داشتیم تا شما را با نحوه انجام آزمایش هلیکوباکتر پیلوری و دلایل تجویز آن آشنا کنیم. همان‌‌طور که اشاره کردیم، جدی گرفتن برخی علائم و اختلالات مزمن دستگاه گوارش به شما کمک می‌کند تا قبل از وخیم شدن مشکل، وجود این باکتری را با انجام آزمایش مربوطه تشخیص دهید و نسبت به درمان آن اقدام کنید.