آیا حجاب در حکومت امیرالمومنین اجبارى بود؟
نمی‌توان یک رویه مشخص را از رفتار معصوم در مورد حجاب استنباط کرد و در صورت استنباط، نمی‌توان در جامعه امروز عینا به همان عمل کرد.
آیت‌الله ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین و رییس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه در برنامه شوکران شبکه_چهار پاسخ می‌دهد:
هیچ نکته‌ای را درباره حجاب اجبارى در حکومت حضرت امیر(ع) نداریم، ولی هیچ گزارشى نیز راجع به عدم حجاب نداریم؛ یعنی جامعه با چنین پدیده‌ای مواجه نبوده که حضرت خواسته باشند دخالت کنند که بعد، ورود حضرت را نشانه تایید اجباری کردن حجاب بگیریم یا عدم ورود حضرت را نشانه رد آن بگیریم. ما اول باید ثابت کنیم که پدیده‌ای در زمان حضرت امیر بوده و بعد ببینیم حضرت با این جریان چه برخوردی کردند.
▫️فضلی‌نژاد: چند گام به عقب برگردیم. زمانی که آیه حجاب نازل شد، پیامبر (ص) حجاب را برای جامعه‌ای که بر آن حکومت می‌کرد، اجباری کرد؟
▪️آیت‌الله علیدوست: پیامبر به قدری نافذ الکلمه بودند که وقتی آیه خوانده می‌شد، کسی مخالفتی نداشت. تا روز قبل از نزول آیه ممکن بود آزاد باشند و پیامبر هم مامور نبود…
▫️فضلی‌نژاد: بنابراین یک رویه مشخصی را نمیتوانیم استنباط کنیم؟
▪️آیت‌الله علیدوست: نمیتوانیم استنباط کنیم. مثلا درباره پدیده‌هایی مثل جهاد و مبارزه، حتی اگر یک شکل خاصی از زمان پیامبر داشتیم، الان نمیتوانیم بگوییم آن الگو باید اجرا بشود، مگر اینکه دقیقا شرایط همسان باشد، حتی همسو هم فایده ندارد.
بنابراین، اگر مثلا ما رسیدیم که #پیامبر (ص) در زمان خود الزام به حجاب نداشتند و بی‌حجابی هم بوده، یا برعکس، #بی‌حجابی بوده و پیامبر الزام به حجاب داشتند، نمیتوانیم نتیجه بگیریم پس باید الان همان کار را کرد. این یک نوع تفکر اخباری‌گری است.
▫️فضلی‌نژاد: پس شما قائل به این هستید که اگر حتی پیامبر (ص) الزام به حجاب کرده بودند، دلیلی برای الزام به حجاب در دوران معاصر نمی‌شود؟
▪️آیت‌الله علیدوست: نمی‌شود؛ مگر آنکه احراز کنیم شرایط، آثار و پیامدها دقیقا همان بوده است. خب این را چگونه می‌توانیم ما؟
▫️فضلی‌نژاد: اینکه قابل احراز نیست…
▪️آیت‌الله علیدوست: و لذا فهم سیره و استفاده از سیره پیامبر (ص) و #امیرالمومنین (ع) که حکومت داشته‌اند، دقیقا باید شرایط در نظر گرفته شود. این خطاست که ما تا یک سیره را می‌بینیم، بگوییم بسیار خوب میگیریم و آن را پیاده می‌کنیم. این خودش خیلی در #استنباطات_فقهی تاثیر دارد.
شوکران چهارم، دوشنبه ٢٢ مرداد ١٣٩٧، شبکه چهار سیما
