آموزش مفهوم مرگ به کودکان؛ چه چیزهایی را نباید بگوییم؟

 

بیا نی نی | بخش مادر و کودک – اولین مواجهه من با مرگ در جشن تولد ۷ سالگی ام بود. همگی دور میز نشسته بودیم و مشغول خوردن شام بودیم. سگ من “مینگو” از مدتی قبل بیمار شده بود. دیروز او را به کلینیک دامپزشکی برده بودند و شب را آنجا گذرانده بود. “مینگو کجاست؟ ” برای چندمین بار این سوال را از پدر و مادرم پرسیدم.
پدر و مادرم به من نگاه کردند. اکنون می‌دانم که آن‌ها آن روز در شرایط سختی قرار داشتند. مینگو برای چندین ماه از بیماری رنج برده بود و تشخیص دامپزشک این بود که دیگر راهی برای نجات او وجود ندارد. پدر و مادر من با اکراه، اما از روی انسانیت با مرگ او موافقت کردند. اما چگونه می‌خواستند به من بگویند؟ آن‌ها امیدوار بودند تا من تا روز بعد از تولدم صبر کنم. “مینگو کجاست؟ ” دوباره پرسیدم. در نهایت، آن‌ها اعتراف کردند که “او به یک خواب طولانی رفته است” و من گریه‌کنان میز شام را ترک کردم.
روش درست آموزش مفهوم مرگ به کودکان چیست؟  رزماری تروگلیو (Rosemarie Truglio) ؛ روانشناس و مشاور ارشد آموزش و پژوهش کودکان، در این زمینه راهکار‌هایی ارائه می‌دهد.

هنگامی که صحبت از آموزش مفهوم مرگ به کودکان می‌شود، بایستی درباره اتفاقی که برای بدن می‌افتد به صورت دقیق برای کودک توضیح دهید. تروگلیو می‌گوید مهم است که این اطلاعات دقیق و ساده باشد. زیرا کودکان اغلب برای درک پایداری مرگ دچار مشکل می‌شوند و پدر و مادر‌ها تنها مسائل را پیچیده‌تر می‌کنند، آن‌ها به جای اطلاعات دقیق دادن، کودکان را دچار سوء تفاهم می‌کنند. این شیوه موجب سردرگمی و ترس کودکان می‌شود.
پدر و مادر‌ها معمولا برای توصیف مرگ از این عبارت‌ها استفاده می‌کنند: “از پیش ما رفت. ما واقعا از اتفاقی که افتاده متاسفیم، او به یک سفر خیلی طولانی رفت. و …”

تروگلیو می‌گوید هر یک از این عبارات پیام‌های اشتباهی را به کودکان می‌دهد. مرده‌ها جایی نمی‌روند، به مسافرت نمی‌روند و قرار نیست برگردند.
به ویژه هنگامی که در مورد مرگ یک حیوان خانگی با کودک صحبت می‌کنید، استفاده از عبارات درست، اهمیت ویژه‌ای دارد.
تروگلیو می‌گوید: “گفتن اینکه سگت برای همیشه به خواب رفته است، اشتباه خیلی بزرگی است.” او توضیح می‌دهد که کودکان در نتیجه شنیدن این حرف، اینگونه فکر می‌کنند: “اگر شما به من می‌گویید که سگ مرده، یعنی به خواب رفته و دیگر از خواب بیدار نخواهد شد، خب، وقتی من شب می‌خوابم، یعنی می‌خواهم بمیرم؟”
اما تروگلیو پیشنهاد مناسبی برای توصیف مرگ ارائه می‌کند، او می‌گوید مرگ را برای کودک این گونه توصیف کنید:”هنگامی که کسی می‌میرد، قلب او متوقف می‌شود، بدن او از کار می‌افتد. دیگر غذا نمی‌خورد و نفس نمی‌کشد – این‌ها اطلاعات دقیق تری در مورد معنای مرگ هستند.”

---

بیشتر بدانید: وسواس در کودکان (علت + علایم + درمان)

---

تروگلیو می‌گوید کودکان در طی زمان و به آرامی مفهوم مرگ را درک می‌کنند. نیازی نیست آن‌ها را بنشانید و ساعت‌ها با آن‌ها در مورد مرگ حرف بزنید، کودکان را بمباران اطلاعاتی کنید و از آن‌ها انتظار داشته باشید که همه صحبت‌های شما را درک کنند.
پدر و مادر برای آموزش مفهوم مرگ به کودکان نیاز به صبر و حوصله زیادی دارند. ممکن است شما به طور وضوح و مشخص بیان کنید که مادربزرگ فوت کرده است و سه روز بعد او از شما بپرسد: «مادربزرگ کی می‌آید؟»
تروگلیو می‌گوید آموزش مفهوم مرگ به کودکان بایستی به آرامی گاز زدن به یک سیب اتفاق بیفتد: کودکان به سیب یک یا دو گاز می‌زنند، سپس آن را پایین می‌آورند. “در مورد مفهوم مرگ نیز همین گونه رفتار می‌کنند، یک یا دو گاز به آن می‌زنند و بعد به زندگی خود ادامه می‌دهند تا دوباره در جایی به آن بازگردند و کسب اطلاعات کنند.”