تشخیص زمان دقیق زایمان با سونوگرافی

روش های تشخیص و پیش بینی دقیق زمان زایمان

استرس زایمان در بیشتر خانم های باردار وجود دارد دانستن زمان دقیق زایمان به خانم های باردار کمک می کند تا با آمادگی بیشتر و بدون اضطراب این مرحله را پشت سر بگذارند. با این وجود تا کنون راهی مطمئن برای پیش بینی زمان دقیق زایمان پیدا نشده است. درصد تخمین دقیق زمان بارداری به روش سونوگرافی بسیار بالا است و متخصصان اغلب از این روش استفاده می کنند.

یک بارداری سالم به طور متوسط باید تا ۴۰ هفته از آخرین دوره قاعدگی ادامه پیدا کند، اما در واقع اکثر نوزادان در زمانی بین ۳۷ و ۴۲ هفته بارداری به دنیا می آیند.

تعیین زمان زایمان از طریق سونوگرافی

گاهی اوقات به دلیل نامنظم بودن دوره پریود، فراموشی زمان اولین روز آخرین پریود و حتی در مورد مادری که در دوران شیردهی بدون شروع دوره های منظم قاعدگی باردار شده است، تشخیص زمان دقیق زایمان امکان پذیر نیست.

بنابراین علاوه بر معاینات بالینی، می توان از سونوگرافی سه ماهه اول بارداری استفاده نمود. در روش سونوگرافی ، متخصص با اندازه گیری ابعادی از بدن جنین مثل اندازه گیری طول سر تا باسن جنین، قطر خاصی از سر جنین و قطر ساک بارداری ، می توانند سن بارداری را به طور دقیق تشخیص دهند .

تضمین سونوگرافی سه ماهه اول بارداری در تشخیص سن بارداری به مراتب بیشتر از سونوگرافی های در ماههای بعد است . بنابراین چنانچه در این بخش از بارداری و نوزاد بیا نی نی می خوانید اگر تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی خود رابه خاطر داشته باشید و یا سن حاملگی شما در سه ماهۀ اول بارداری مشخص شده است، به راحتی می توانید زمان تقریبی زایمان خود را محاسبه کنید .

تشخیص زمان زایمان با تاریخ آخرین دوره ماهانه

تعداد بسیار کمی از خانم های باردار زمان دقیق بارور شدن تخمک را می دانند. اگر در فاصله بین دو دوره عادت ماهانه تنها یک بار نزدیکی جنسی داشته باشید،دقیقا در همان روز باردار نمی شوید .ممکن است یک تا دو روز اسپرم ها تا زمان تماس با تخمک، در لوله های رحم باقی بمانند، سپس تخمک بارور و سلول تخم تشکیل شوند.

به طور کلی نمی توان زمان دقیق تخمک گذاری و لقاح را مشخص نمود .بناربراین تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی برای تعیین زمان احتمالی زایمان به کار می رود. البته این تاریخ احتمالی است، زیرا زمان زایمان می تواند دو هفته زودتر یا دو هفته دیرتر از زمان تعیین شده ، رخ دهد .

اگر چرخه سیکل عادت ماهانه خانم باردار به طور متوسط ۲۸ روزه باشد ، بارور شدن تخمک حدود دو هفته پس از اولین روز آخرین عادت ماهانه اتفاق می افتد. به همین علت، ۳۸ تا ۴۰ هفته بارداری به طول می انجامد .

در این روش، زمان حقیقی چرخۀ عادت ماهانۀ شما یا زمانی که فکر می کنید باردار شده اید ، در نظر گرفته نمی شود . برای تعیین دقیق زمان زایمان در افرادی با عادت ماهانۀ منظم، این روش دقت بالاتری دارد.

اما اگر خانم های باردار عادت های ماهانۀ نامنظمی دارند ، از مشکلاتی نظیر تخمدان پلی کیستیک رنج می برند و یا به دلایل دیگری دچار اختلالات هورمونی هستند، استفاده از ابزارهایی مانند سونوگرافی برای تعیین زمان احتمالی زایمان کاربرد دارد .

محاسبه تاریخ زایمان برای خانمها با سیکل ماهانه ۲۸ روزه

ساده ترین راه برای محاسبه تاریخ تقریبی زایمان روش EDD است که ۲۸۰ روز معادل ۴۰ هفته به اولین روز آخرین قاعدگی (LMP) اضافه نماییم.

به نحوی دیگر نیز می توان این روش را محاسبه نمود . یک سال به اولین روز آخرین عادت ماهانه اضافه کنید . سپس سه ماه از آن کم کنید و نهایتا ۷ روز به آن اضافه کنید. مثلا اگر اولین روز قاعدگی شما ۲۱ بهمن ۱۳۹۵ باشد، ابتدا یک سال به ان اضافه می کنیم یعنی ۲۱ بهمن ۱۳۹۶. سپس ۳ ماه از آن کم می کنیم و به ۲۱ آبان ۱۳۹۶ می رسیم.

س‍پس ۷ روز به آن اضافه می کنیم که می شود ۱۴ آبان ۱۳۹۶ که همان زمان تقریبی زایمان شما خواهد بود. در صورتی که زمان لقاح خود را می دانید بجای ۲۸۰ روز، ۲۶۶ روز (۳۸ هفته) به اولین روز آخرین قاعدگی اضافه کنید.

ذکر این نکته ضروری است که تنها حدود ۵ درصد بچه ها درست در زمان مشخص شده زایمان به دنیا می آیند. از آنجا که بارداری بین ۳۸ تا ۴۲ هفته به طول می انجامد باید از حدود ۲ هفته قبل و ۲ هفته بعد از تاریخ تقریبی زایمان، آمادگی کامل داشته باشید.

سیکل قاعدگی منظم (منظم ولی کمتر یا بیشتر از ۲۸ روز)

محاسبات روش قبل در افرادی که سیکل قاعدگی آنها هر ۲۸ روز اتفاق می افتد و در نتیجه زمان تخمک گذاری آنها حدودا ۱۴ روز بعد از اولین روز قاعدگی است بیشتر کاربرد دارد .

اما اگر بخواهیم برای کسانی که چرخه قاعدگی آنها بیش از ۲۸ روز است با توجه به آنکه زمان تخمک گذاری آنها معمولا به همان میزان از ۱۴ روز بیشتر می شود، زمان تقریبی زایمان را براساس اولین روز آخرین قاعدگی حساب نماییم باید به همان میزان به ۲۸۰ روز اضافه کنیم. مثلا اگر سیکل پریود خانمی ۳۰ روزه باشد. در این صورت بجای اضافه کردن ۲۸۰ روز به اولین روز آخرین قاعدگی باید ۲۸۲ روز به آن اضافه شود.

روش معاینه شکم

معاینه شکم و تعیین اندازه رحم روش دیگری برای تشخیص سن بارداری است. اما امکان خطای این روش نسبت به دو روش بالابیشتر است . زیرا شرایطی نظیر بارداری چندقلو، الیگوهیدرآمنیوس، پلی هیدرآمنیوس و نیز درشتی یا کوچکی جنین می تواند موجب تشخیص اشتباه توسط پزشک شود . بنابراین اگر پزشک این روش را نیز امتحان کند اما تاریخ اصلی را با استفاده از روش های دیگر تعیین می کند .

این روش تنها در صورتی کاربرد دارد که دسترسی به سونوگرافی وجود ندارد و مادر هم از زمان آخرین قاعدگی خود بی اطلاع است . به طورکلی، تمام روشهای محاسبه زایمان به صورت تقریبی ، می توانند زمان مشخصی را اعلام کنند و تعداد کمی از زنان در تاریخ دقیق و مشخص شده زایمان می کنند. زایمان شما ممکن است دو هفته قبل یا بعد از تاریخ تعیین شده صورت گیرد.

اندازه رحم

اندازه رحم پس از اولین آزمایش بارداری مشخص می شود.

روش چک کردن دهانه رحم

چک کردن دهانه رحم یکی از روشهایی است که در آن پزشک طول و نرمی دهانه رحم را با انگشتان دست خود احساس می کند اما قابل اطمینان نیست . مطالعات نشان داده اند زنانی که طول دهانه رحم آنها کمتر از ۲,۵ سانتی متر در سونوگرافی و در طول اواسط بارداری تشخیص داده شده است، در معرض خطر بالای زایمان زودرس هستند. تحقیقات بر روی زنان باردار نشان داده است که زنانی که طول دهانه رحم آنها از سه سانتی متر بیشتر بود، کمتر از ۵۰ درصد آن ها درعرض یک هفته زایمان کردند.

در مقابل از میان زنانی که طول دهانه رحم آنها یک سانتی متر بود، ۸۵ درصد در عرض یک هفته زایمان کردند. در اواخر بارداری و حین آماده شدن بدن برای زایمان، دهانه رحم که یک عضو مخروطی شکل بین رحم و واژن است، شروع به باز شدن می کند.

حین درد زایمان، دهانه رحم بسیار باریک شده یا کاملا محو می شود و سپس به اندازه ای باز می شود تا سر نوزاد بیرون بیاید.

شروع تغییرات دهانه رحم به صورت داخلی اتفاق می افتد نه خارجی. به همین دلیل پیش بینی زمان زایمان با روش دستی دقیق نمی باشد چرا که تغییرات به طور داخلی رخ می دهند و پزشکان نمی توانند آن را از بیرون احساس کنند.

این در حالی است که سونوگرافی داخل رحم نشان دهنده شکل کلی دهانه رحم است و به پزشکان اجازه می دهد تا ببینند که آیا زمان زایمان آغاز شده است یا خیر.

برآورد تاریخ دقیق زایمان می تواند به پزشکان در تصمیم گیری های پزشکی کمک کند و می تواند برای نوزادان با ناهنجاری های مادرزادی که باید در بیمارستان بمانند، ضامن زایمان ایمنی باشد.

ارتفاع رحم

با هر بار ویزیت توسط پزشک ارتفاع رحم مشخص می شود. وقتی که رحم به ناف برسد حدودا در هفته بیستم بارداری قرار دارید بنابراین با افزودن ۱۴۰ روز (۲۰ هفته) به آن تاریخ ، زمان تقریبی زایمان را می توانید تشخیص دهید .

نشانه های زایمان :

• پاره شدن کیسه آب
• انقباضات رحم
• درد لگنی و کمردرد
• ترشحات