بافتنی و تاثیرات مثبت روانی
میلهای بافتنی و کامواهایتان را در بیاورید، نه فقط چون هوا رو به سردی است چون برای سلامت روان شما هم خوب است
استقبال خانمهای جوان از بافتنی و قلاببافی طی سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است. این افزایش البته نه فقط در ایران که در دیگر کشورها نیز محسوس است. به نظر میرسد فعالیت برخی شبکههای اجتماعی چون اینستاگرام در تشدید تب بافتنی و قلاببافی اثرگذار بوده است. جدای از این، پیشرفتهایی که در صنعت نساجی و تولید کاموا و نخ نیز روی داده، در این بین بیتاثیر نیست. وجود نخهایی با دامنه رنگهای گسترده این روزها خیلیها را به وسوسه میاندازد تا دست به قلاب ببرند. اما جدای از عوامل بیرونی موثر، بخشی از ماجرا نیز به عوامل درونی و تاثیر این فعالیتها بر وضعیت جسمی و روانی فرد باز میگردد. اما چنین فعالیتهایی چه تاثیری بر سلامت روان ما دارند؟ در خور ذکر است توجه به فواید بافتنی، قلاببافی و هنرهای مشابه در دنیای روانشناسی قدمت چندانی ندارد. در واقع اولین مطالعات حساب شده در این زمینه به حدود ۳۰ سال قبل بازمیگردد. البته این روزها آرام آرام تعداد مطالعات و بررسیها در این زمینه رو به افزایش است. بر مبنای همین مطالعات نیز مشخص شده کارهای هنری مانند بافتنی، قلاببافی، تریکوبافی و … هم تاثیرات مثبتی بر سلامت روان ما دارد.
کاهش استرس و علایم افسردگی
یکی از مهمترین فوایدی که افراد با انجام هنرهای دستی از جمله بافتنی و قلاببافی میتوانند کسب کنند، کاهش اضطراب است. این تاثیر در گروههای سنی مختلف تایید شده است اما چرا بافتنی میتواند اضطراب را کاهش دهد؟ متخصصان بر این باورند که انجام فعالیتی که به تولید محصول بینجامد، احساس مفید بودن و توانمندی را در افراد افزایش می دهد و به نوعی رضایت از خود را تقویت میکند.
یادتان باشد هر چه بیشتر احساس توانمندی کنید، با آشفتگی کمتری میتوانید فشارهای زندگی را تحمل کنید.
کاهش احتمال آلزایمر
کمک به حفظ کارکردهای شناختی، یکی از مهمترین فواید بافتنی است. در این خصوص نیز مطالعات متعددی انجام شده است. یکی از اولین مطالعات در این زمینه در دهه ۹۰ میلادی در فرانسه انجام و طی آن مشخص شد بافتنی میتواند میزان بروز فراموشی را در سالمندان کم کند.
بعدتر در سال ۲۰۱۱ یک مطالعه نسبتا گسترده روی افراد بالای ۷۰ سال، تایید کرد که شرکت داشتن در هنرهای دستی از جمله بافتنی میتواند احتمال بروز علایم آلزایمر و مشکلات حافظه را در سنین بالا کاهش دهد.
کاهش احساس درد
جالب است بدانید مطالعات نشان میدهد زمانی که بیماران مشغول بافتنی یا فعالیتهای مشابه هستند، میزان دردی که احساس میکنند، کمتر از زمانی است که فعالیتی ندارند. البته این موضوع خیلی هم عجیب نیست چراکه مغز ما در غالب مواقع، توان پردازش دو سری اطلاعات همزمان را ندارد و ما با تمرکز بر فعالیتی چون بافندگی، میتوانیم امکان پردازش اطلاعات مربوط به درد را در مغزمان کاهش دهیم.
مفید برای افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی
یکی از مطالعات جالب درخصوص فواید بافتنی، مربوط به دانشگاه بریتیش کلمبیاست. در این مطالعه به تاثیر بافتنی بر وضعیت افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی پرداخته شد. افراد مبتلا به این اختلال، درگیری ذهنی پیوستهای با موضوع غذا دارند و به واسطه نگرانی از چاق شدن، معمولا آن قدر کم غذا میخورند که دچار کموزنیهای شدید میشوند. در مطالعهای که روی این گروه از افراد انجام شد، مشخص شد بافتنی، قلاببافی و فعالیتهایی از این دست میتواند میزان درگیری ذهنی این افراد با غذا را کاهش دهد و به واسطه تولید محصولی جدید احساس مثبتی در آنها ایجاد و در طولانی مدت، به بهبود آنها کمک کند.
تقویت روابط اجتماعی
یکی دیگر از فواید بافتنی که البته بیشتر در طولانی مدت دیده میشود، تقویت روابط اجتماعی افراد است. این موضوع بیشتر به واسطه اینکه افراد تمایل دارند تا روشهای جدید را از دیگران یاد بگیرند، روی میدهد. این مسئله در سلامت روانی افراد سالمند اهمیت ویژهای دارد چراکه هرچه تعامل اجتماعی در افراد سالمند بیشتر باشد، سلامت جسمی-روانی آنها بهبود مییابد.
بافتنی، پیشنهادی مناسب برای مرد و زن، جوان و پیر!
این روزها دیگر بافتنی را فعالیتی محدود به افراد سالمند نمیدانند. در واقع تجربه متخصصان در کشورهای دیگر، نشان میدهد از این فعالیت میتوان به عنوان روشی کمکی برای بهبود وضعیت گروههای مختلف بهرهبرداری کرد.
* جالب است بدانید شرکت در گروههای بافتنی، یکی از گزینههایی است که به افرادی که تصمیم گرفتهاند عادت مخرب سیگار کشیدن را کنار بگذارند، پیشنهاد میشود.
* برخی متخصصان از تاثیر مثبت بافتنی بر افرادی که تصمیم به کاهش وزن دارند نیز گفتهاند. از مشغول بودن دستها و سرگرم کردن، به عنوان دو عامل کمکی در این زمینه نام برده شده است.
* افرادی که محدودیتهای حرکتی دارند یا افرادی که ناچار از استراحت هستند نیز میتوانند از این فعالیت برای کاهش استرس و علایم افسردگی خود بهره بگیرند.
* تجربه برخی متخصصان نشان میدهد انجام بافتنی در کنار همدیگر، برای افرادی که به عنوان مثال یکی از اعضای خانوادهشان مبتلا به بیماری سختی شده، میتواند کنار آمدن با این شرایط دشوار را تسهیل کند.
نویسنده : نرگس عزیزی|کارشناس ارشد مشاوره