خراسان/ به دلیل همه‌گیری کووید ۱۹ تاکنون بیش از ۵/۱ میلیون کودک در جهان، والدین خود را از دست داده اند و ارتباط با این کودکان به رعایت یک سری ملاحظات نیاز دارد
 فوت عزیزان و نحوه مواجهه با آن به ویژه برای کودکان چالشی است که باعث می‌شود خانواده‌های سوگوار درکنار غم از دست دادن عزیزان، با آن درگیر باشند. به گزارش دیلی میل، نتایج یک بررسی نشان می‌دهد تاکنون بیش از یک‌و‌نیم میلیون کودک در سراسر جهان به دلیل همه‌گیری کووید ۱۹ والدین یا سرپرست خود را از دست داده‌اند. «سوزان هیلیس»، سرپرست تیم تحقیق از مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده می‌گوید: «از هر دو مرگ کرونایی در سراسر جهان، یک کودک با مرگ پدر یا مادر یا سرپرست خود روبه‌رو می‌شود. تاکنون بیش از یک‌و‌نیم میلیون کودک با این پیامد غم‌انگیز مواجه شده اند و این تعداد با پیشرفت پاندمی افزایش خواهد یافت.»(منبع خبر: فارس) همان‌طور که می‌دانید متاسفانه  آمار مرگ‌و‌میر کرونایی در کشور خودمان هم رکورد زده است و همین موضوع باعث می شود نحوه حمایت روانی از کودکان به مسئله ای جدی تبدیل شود. در نوشته پیش رو در نظر داریم به نحوه برخورد با کودکان در این زمینه بپردازیم و به صورت مختصر بایدها و نبایدهایی را درباره این مسئله گوشزد کنیم.

به کودکان زیر ۳ سال، موضوع را مستقیم نگویید
پیش از هر چیزی لطفا در زمینه فوت والدین با کودکان صادق باشید و با مخفی‌کاری یا دروغ‌های مصلحتی، فرایند سوگ را در آن‌ها پیچیده نکنید. توجه داشته باشید که کودکان بالای دو سال متوجه تغییرات رفتاری والد بازمانده و سایر افراد خانواده می‌شوند و تغییرات محیطی را احساس می‌کنند. در باره کودکان زیر سه سال نیازی به گفتن مستقیم این موضوع نیست. ترجیحا او را از شلوغی‌های مراسم در روزهای اول دور نگه دارید و هنگام بهانه‌گیری برای والد فوت شده، والد باز مانده به کودک بگوید :«مامان یا بابا دیگه پیش ما نیست و ما نمی‌تونیم اون رو ببینیم.»
   دلتنگی و بدخلقی‌های کودک سوگوار را درک کنید
اگر کودک تجربه‌ای از مردن ماهی، جوجه یا حیوان خانگی دارد، می‌توانید با آن برای کودک توضیح دهید. والد بازمانده باید بدخلقی‌های کودک را بپذیرد و هنگام دلتنگی با دیدن عکس‌ها و ویدئوهای والد متوفی او را آرام کند و سپس حواس کودک را با فعالیت مورد علاقه اش‌پرت کند. در باره کودکان بالای چهار سال ترجیحا از والدی که در قید حیات است، بخواهید   در یک محیط تقریبا آرام موضوع را به کودک بگوید. اگر والد در موقعیت روحی مناسبی نیست، بستگان درجه یک که با کودک رابطه خوبی دارند، می‌توانند او را در جریان این اتفاق بگذارند. علت فوت را به کودک بگویید و تاکید کنید که به‌رغم تلاش‌های ما و پزشکان نتوانستیم او را نجات دهیم ولی ما همچنان یک خانواده هستیم و می‌توانیم سال‌های طولانی در کنار هم زندگی کنیم.
   ۲ تصور اشتباه اما رایج کودکان درباره مرگ
بعضی از کودکان زیر هفت سال مرگ را پدیده‌ای موقتی می‌دانند و فکر می‌کنند با دعا و آرزو کردن ، فرد متوفی باز می‌گردد. درباره قطعی بودن مرگ و از کار افتادن اعضای بدن برای آن‌ها توضیح دهید و از کارهایی بگویید که می‌توانید انجام دهید تا فرد متوفی احساس آرامش کند، مثل دعا خواندن، کمک کردن، خیرات به فقرا و … . کودکان دبستانی اغلب به قطعی بودن مرگ واقف هستند اما گمان می‌کنند که مرگ فقط برای افراد پیر است. به آن‌ها بگویید که چنین اتفاقی همیشه نمی‌افتد و متاسفانه کرونا ممکن است با کوچک ترین احتمالی به دیگران با هر سنی منتقل شود و در برخی موارد جدی به فوت آن‌ها منجر شود. نیازی به پیدا کردن مقصر نیست چون هیچ‌فردی نمی‌داند این ویروس را از چه کسی گرفته است.
   احساس امنیت را به این کودکان برگردانید
در نوجوانان فوت والدین ممکن است احساس خشم را در آن‌ها ایجاد کند یا به این فکر کنند که این مرگ منصفانه نیست و والد آن‌ها مستحق مرگ نبوده است. در این موارد احساسات آن‌ها را بپذیرید و برای کنار آمدن با این افکار و احساسات به آن‌ها زمان دهید. اجازه دهید فرزند شما در باره احساسات منفی خود صحبت کند و با بیان خاطرات یاد والد از دست رفته را زنده نگه دارد. به او توضیح دهید که متوفی دوست نداشته بمیرد و خانواده‌اش را ترک کند. او همیشه خانواده‌اش را دوست داشته ولی مرگ چیزی نیست که تحت کنترل و اختیار انسان باشد. به او اطمینان دهید که در امنیت است، از او مراقبت می‌شود و همیشه از والد بازمانده عشق و محبت دریافت می‌کند و برای خانواده ارزشمند و مهم است و در نهایت سعی کنید که بعد از مدت کوتاهی کودک را به فعالیت‌های روزمره برگردانید. بسیار مهم است که کودک بداند زندگی در بیشتر مواقع قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی است.
نویسنده : دکتر ساحل گرامی | روان‌شناس کودک