۵ روش فوری پایین آوردن تب نوزاد
بیا نی نی | بخش مادر و کودک – حرارت بدن کودکان در حالت طبیعی بین ۳۶/۸ تا ۳۷/۲ درجه سانتیگراد در شبانه روز متغیر است. اگر حرارت بدن، بیش از حد باشد، کودک تب دارد. تب نشانه ای است از یک بیماری و معمولا در بیماری های عفونی و غیرعفونی به وجود می آید. تب داشتن کودک مهم نیست، بلکه بیماری که موجب تب شده است اهمیت دارد. تب دشمن کودک نیست بلکه دوست اوست، چون در بیشتر موارد چگونگی و خصوصیات تب است که پزشک را به تشخیص بیماری هدایت می کند.
وجود تب تنها، خطری برای کودک ندارد. اگر علت تب بیماری مهمی نباشد، خود تب اهمیت ندارد، حتی اگر تب کودک در حدود ۴۰ درجه سانتیگراد باشد. اگر کودک در نتیجه تب، بی حال یا دچار حالت هذیان است، باید تب کودک را پایین آورد. برای پایین آوردن تب نوزاد کارهای زیر را می توان انجام داد:
۱) لباس های کودک را کم کنید
اگر نوزاد پیچیده شده، یا لباس های زیادی به او پوشانده شده است، باید انها را از تن او درآورید.
۲) درجه حرارت اتاق کودک را کم کنید
بعضی ها تصور می کنند، زمانی که کودک تب دارد باید او را گرم نگه داشت تا عرق کندف این تصور کاملا اشتباه است. گرم نگه داشتن کودک تب دار سبب می شود، تب او بالاتر رود و کودک بی قرارتر شود، حتی ممکن است در نتیجه تب زیاد کودک دچار تشنج شود. اتاق کودک تب دار نباید خیلی گرم شود و از انداختن پتو و لحاف بر روی کودک تب دار باید جدا خودداری شود. نوزادان و شیرخواران چون کم عرق می کنند، اگر در موقع تب در محیط گرم قرار گیرند، درجه حرارت بدن انها ناگهان بالا می رود و ممکن است به بیشتر از ۴۱ درجه سانتیگراد برسد. در نتیجه دچار بی حالی، یا تشنج و از همه مهمتر خونریزی مغزی می شوند که منجر به مرگ ناگهانی کودک می گردد.
۳) کودک را تن شویه کنید
تن شویه کردن کودک با گذاشتن پارچه، و حوله مرطوب شده با آب ۲۰ تا ۲۲ درجه سانتیگراد، به شکم، ران ها، و دست های کودک انجام می شود تا سبب پایین آمدن تب کودک گردد.
- کودک را با آب سرد یا آب و الکل تن شویه نکنید. اگر تن شویه با آب سرد یا با آب و الکل انجام شود، باعث می شود درجه حرارت بدن ناگهان افت کند و کودک دچار لرز شود و دوباره تب او بالا رود.
- کودک را پاشویه نکنید یا روی پیشانی او دستمال تر قرار ندهید. این نوع پاشویه کردن موجب احساس سرماسرما شدن در کودک می گردد و تب او را چندان پایین نمی آورد.
- در مورد کودکان زیر ۲ سال و مخصوصا نوزادان، فرو بردن آنها در وان آبی که درجه حرارت آن نیمه گرم باشد، می توند به پایین آمدن تب کمک کند.
- تر کردن بدن کودک سبب می شود که آب از سطح بدن تبخیر شود و تب او پایین آید، این عمل را در هر سنی می توان انجام داد.
۴) به کودک داروهای تب بر بدهید:
برای پایین آوردن تب کودک بهتر است با مشورت پزشک به او داروهای تب بر بدهید.
استامینوفن: این دارو تب بر و مسکن است و نیم ساعت بعد از خوردن تب را پایین می آورد. استامینوفن برای شیرخواران به اشکال زیر مورد استفاده قرار می گیرد:
- قطره: که در هر میلی لیتر آن (۱۸ تا ۲۰ قطره)، ۱۰۰ میلی گرم استامینوفن وجود دارد.
- شربت: که در هر قاشق مرباخوری آن (۵ میلی لیتر)، ۱۲۰ میلی گرم استامینوفن وجود دارد.
- شیاف: برای کودکان که در هر شیاف ۱۲۰ میلی گرم استامینوفن وجود دارد.
میزان مصرف استامینوفن، ۱۰ تا ۱۵ میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن کودک در هر ۴ تا ۶ ساعت است. به طور مثال برای کودک یک ساله که در حدود ۹ تا ۱۰ کیلوگرم وزن دارد، یک میلی لیتر یعنی ۱۸ تا ۲۰ قطره هر ۴ تا ۶ ساعت یا دو سوم قاشق مرباخوری از شربت یا دو سوم شیاف هر ۴ تا ۶ ساعت می توان استفاده کرد.
استامینوفن در کودکی که مبتلا به بیماری های شایع عفونی و بثوری کودکان است، تب را کمی پایین می آورد ولی آن را قطع نمی کند، مگر آنکه بیماری دوران طبیعی خود را طی نماید.
استفاده از استامینوفن به مقدار ذکر شده در فوق عارضه ای ندارد، ولی اگر به مدت طولانی استفاده شود، ممکن است موجب آسیب کلیه و اختلال عمل کبد گردد.
ایبوپروفن: این دارو مانند استامینوفن برای کودکان، تب بر مسکن می باشد. ایبوپروفن برای کودکان به شکل سوسپانسیون (ذرات معلق) موجود است و در هر قاشق مرباخوری آن (۵ میلی لیتر) ۱۰۰ میلی گرم ایبوپروفن وجود دارد.
میزان مصرف ایبوپروفن، ۵ تا ۱۰ کیلوگرم برای هر کیلوگرم وزن کودک هر ۶ تا ۸ ساعت می باشد. ایبوپروفن را در کودکان کمتر از ۷ ماه نباید مصرف کرد و با استامینوفن به صورت یک در میان هر ۴ تا ۶ ساعت می توان استفاده کرد.
هشدار: مصرف ایبوپروفن حتما باید با تجویز پزشک باشد. زیرا استفاده از این دارو در بیماری‌های ویروسی امکان ابتلا به بیماری کبدی مغزی (سندرم ری) را افزایش می دهد.
آسپرین: داردیی است، تب بر، ضد درد و ضد تورم. برای کودکان به صورت قرص های ۱۰۰ و ۳۲۵ میلی گرم و شیاف ۳۲۵ میلی گرم وجود دارد.
میزان مصرف آسپرین، ۱۰ تا ۱۵ میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن بدن کودک در هر ۴ تا ۶ ساعت می باشد. والدین در استفاده از آسپرین باید دقت کنند، زیرا اگر تب کودک به علت ابتلا به بیماری آنفولانزا، آبله مرغان، یا بیماری های ویروسی دیگر باشد، نباید به کودک آسپرین داد. زیرا استفاده از آسپرین در اینگونه بیماری های ویروسی امکان ابتلا به بیماری کبدی مغزی (سندرم ری) را افزایش می دهد. دادن آسپرین در بعضی از کودکان ممکن است منجر به خونریزی لثه ها و دستگاه گوارش شود.
هشدار: مصرف آسپرین حتما باید با تجویز پزشک باشد. زیرا استفاده از این دارو در بیماری‌های ویروسی امکان ابتلا به بیماری کبدی مغزی (سندرم ری) را افزایش می دهد.
۵) در موقع تب به کودک مایعات بدهید:
زمانی که کودک به هر علتی دچار تب شده است، فقط به او مایعات بدهید. کودک در موقع تب فقط به مایعات نیاز دارد، زیرا در اثر عرق کردن و تنفس تند آب بدن خود را از دست می دهد و به علت تب و بیماری اشتهای او کم می شود. در چنین حالتی نباید به کودک اصرار کنید تا غذا بخورد بلکه باید او را تشویق کنید تا مایع ساده یا کمی شیرین به تدریج بنوشد. کودک دو ساله‌ای که دچار تب شدید شده است، روزانه باید یک لیتر مایعات بنوشد، و باید انواع آب میوه هایی که کودک دوست دارد در اختیار او قرار بگیرد.
