دلایل میگرن در بارداری و درمان آن
میگرن در بارداری
میگرن در بارداری به چه علت است؟سردرد های میگرنی بسیار زیاد در حاملگی دیده می شوند، زیرا میگرن در خانمهای سنین باروری بیشتر است و هورمونهای حاملگی می توانند باعث بر انگیخته شدن حمله میگرن شوند. اما دلیل این سردرد ها چیست و چطور می شود با آن مقابله کرد و آن را درمان کرد؟
دلایل بروز میگرن:
دلیل اصلی سردردهای میگرنی هنوز شناخته نشده است. اما به نظر می رسد که میگرن، ناشی از تغییرات شیمیایی در سیستم عصبی و جریان خون در مغز است. محققان معتقدند که برآشفتگی مفرط سلول های مغزی، باعث تحریک رهاسازی مواد شیمیایی در خون می شود. این مواد شیمیایی، رگ های خونی موجود در سطح مغز را بر می انگیزند و در نتیجه عروق متورم شده و باعث بروز احساس درد می شوند. از طرفی، هورمون استروژن نیز نقش بسزایی در بروز سردردهای میگرنی دارد. به همین علت است که الگوهای سردرد میگرنی در دوران بارداری، قاعدگی و یائستگی تغییر می کنند. سروتونین نیز، که یک نوع انتقال دهنده عصبی محسوب می شود، نقشی اساسی در سردردهای میگرنی بازی می کند.
عوامل محرک میگرن را ردیابی کنید
تغییرات هورمونی در دوران بارداری، تنها عامل تحریک سردردهای میگرنی نیستند. در بیشتر زنان، چندین عامل باعث بروز سردردها می شوند. برای مثال استرس، گرسنگی و بی خوابی، همگی می توانند میگرن را تحریک کنند. بد نیست بدانید، ممکن است عاملی که امروز باعث سردردتان شده است، دیگر هیچ وقت محرک سردردتان نشود.
گاهی اوقات میگرن، چند ساعت طول می کشد، و گاهی، اگر درمان نشود، یک یا دو روز کامل به طول می انجامد. میگرن کاملاً غیر قابل پیش بینی است. بنابراین در حالیکه در بعضی از زنان باردار، میگرن بدتر می شود، در برخی دیگر ممکن است کاملاً برطرف شود.
ثبت زمان و چگونگی سردردها می تواند به یافتن محرک ها کمک کند. با این کار پزشکتان نیز، بهتر می تواند تصمیم بگیرد که چه روشی، سردردهایتان را برطرف می کند. علاوه بر این، با شناخت محرک های سردرد می توانید از بروز آنها در دوران بارداری جلوگیری کنید.
هرگاه سردرد به سراغتان آمد، موارد زیر را یادداشت کنید:
– علایم به خصوص:در چه مکان هایی دچار سردرد می شوید، درد آن را توصیف کنید. هرگونه حساسیتی که پیدا می کنید مثلاً حالت تهوع یا حساسیت نسبت به صدا، نور و بوی خاصی
– ساعتی را که سردردتان شروع و تمام می شود
– غذا یا نوشیدنی هایی که در ٢۴ ساعت گذشته میل کرده اید
– تغییرات محیط اطرافتان، مثل سفر به یک جای جدید، تغییر در آب و هوا یا امتحان غذاهای جدید
– هرگونه روش درمانی که امتحان کرده اید و مؤثر بودن یا نبودن آن
معروف ترین محرک های سردردهای میگرنی
– شکلات
– کافئین
– غذاهای حاوی مواد نگه دارنده ای مانند سدیم گلوتامات (MSG) و نیترات
– اسپرتیم که یک نوع شیرین کننده مصنوعی است
دلیل میگرن در دوران بارداری چیست؟
آزمایش های مربوط به میگرن
از آنجایی که در دوران بارداری، فشار خون بالا نیز باعث بروز سردرد می شود، پزشکان ابتدا شرایط بیمار را بررسی می کنند تا در تشخیص دقیق میگرن تردیدی نداشته باشند. حتماً پزشکتان را در جریان داروهایی که مصرف می کنید، حتی از نوع گیاهی و بدون نسخه، قرار دهید. همچنین هرنوع سابقه میگرن در خانواده تان را گزارش کنید.
معمولاً پزشکان با توجه به یادداشت های مربوط به سردردتان، قادر به تشخیص میگرن هستند. سی تی اسکن و رادیولوژی به هیچ وجه در بارداری توصیه نمی شود، زیرا برای جنین بسیار خطرناک است.
خودتان مراعات کنید
اولین قدم برای مقابله با میگرن، داشتن سبک زندگی سالم و مراقبت شخصی است. در اینجا نکاتی وجود دارد، که می تواند به مدیریت میگرن در دوران بارداری کمک کند:
– تا جایی که امکان دارد، از محرک های شناخته شده مانند خوردن غذای خاصی، دوری کنید.
– یک برنامه زمان بندی شده و قابل پیش بینی برای غذاها و میان وعده هایتان تهیه کنید.
– آب، زیاد بنوشید.
– به اندازه کافی استراحت داشته باشید.
– در کلاس های چگونگی کسب آرامش شرکت کنید.
– هرگاه سردردها شروع شدند، قرار دادن کیسه یخ بر روی شقیقه ها، ماساژ، و استراحت در مکانی تاریک و بی صدا را امتحان کنید.
دارو درمانی برای میگرن
اگر باردار هستید یا قصد دارید به زودی باردار شوید، احتمالاً پزشکتان توصیه به قطع داروهایتان می کند، مگر اینکه واقعاً لازم باشند. او به همراه خودتان، تأثیرات دارو بر جنین را مورد بررسی قرار می دهد. در بعضی موارد، شاید پزشک مجبور شود براساس یک تحقیق ناتمام یا غیرقطعی و ناکافی، تصمیم به تجویز یک دارو بگیرد.
اکثر داروهای درمانی یا پیشگیری میگرن، در دوران بارداری باید قطع گردند. زیرا مصرف آن ها با نقص های مادرزادی نوزادان، در رابطه مستقیم است. بقیه داروها با عوارض ثانویه ی بارداری مانند:خونریزی، سقط، یا عدم رشد جنین و رحم به صورت طبیعی در ارتباط هستند.
درمان سریع میگرن های شدید
هدف از درمان سریع، متوقف ساختن سردرد، پس از بروز اولین علائم است.
مسکن ها؛ که به کاهش درد های حاد میگرنی کمک می کنند. این قرص ها عمومی بوده و فقط برای میگرن استفاده نمی شوند:
– استامینوفن یکی از داروهای کم خطر در دوران بارداری است.
– داروهای NSAID که داروهای غیر محرک و فاقد استروئید هستند، مانند آسپرین، که اگر نزدیک به زمان بسته شدن نطفه، مصرف شود، خطر خونریزی و سقط را به همراه دارد و اگر در سه ماهه سوم بارداری، مصرف شود خطر افزایش فشار خون در جنین را به دنبال دارد و مصرف آن نزدیک به موعد زایمان باعث افزایش خونریزی در مادر، هنگام زایمان می شود.
– هنوز تحقیقات، درباره خطرات اکثر داروهای NSAID شامل ایبوپروفن و ناپروکسن، که بدون نسخه قابل خریداری هستند، در دوران بارداری ادامه دارد.
– از مصرف مسکن های حاوی نارکوتیک، که نوعی ماده مخدر محسوب می شود، باید خودداری کرد. مصرف این دارو در دوره های طولانی مدت، خطر اعتیاد را هم برای مادر و هم نوزاد به همراه دارد.
ارگوتامین ها؛ که فقط برای سردردهای میگرنی تجویز می شوند. اما پزشکان مصرف این قرص ها را نیز در دوران بارداری توصیه نمی کنند. مصرف آن ها در سه ماهه اول بارداری، خطر بروز نقص های مادرزادی را برای نوزاد به همراه دارند. این قرص ها حتی می توانند باعث تحریک انقباضات رحمی شدید و درنتیجه تولد زود هنگام نوزاد نارس شوند.
تریپتان ها؛ که فقط برای میگرن تجویز می شوند. اینگونه به نظر می رسد که این قرص ها باعث بروز نقص های مادرزادی نمی شوند. اما تحقیقات انجام شده پیرامون این قرص ها، تا به امروز فقط بر روی حیوانات بوده است. درنتیجه نمی توان به طور قطعی نظر داد. در سال ٢٠٠٨ روزنامه انجمن پزشکی آمریکا، درباره مصرف همزمان این قرص ها و دو نوع از متداول ترین قرص های ضد افسردگی، هشدار داد:
– SSRI ها که مانع از جذب دوباره سروتونین در مغز می شوند
– SNRI ها که مانع از جذب نوراپی نفرین در مغز می شوند
استفاده همزمان این داروها، شرایط خطرناکی را برای فرد به وجود می آورد که به “سندروم سروتونین” شهرت دارد.
داروهای دیگر؛ که به منظور برطرف کردن اثرات جانبی میگرن در دوران بارداری تجویز می شوند. به عنوان مثال قرص های ضدتهوع برای برطرف شدن حالت تهوع ناشی از میگرن تجویز می شود. اما مصرف اکثر داروهایی که معمولاً برای میگرن استفاده می شوند، در دوران بارداری، به اندازه کافی بررسی نشده است و خطرناک بودن یا نبودن آن ها برای جنین کاملاً مشخص نیست.
درمان پیشگیرانه میگرن
اگر سردردهای شدید و حملات عصبی عودشونده دارید، داروهای پیشگیری می توانند از بروز سردرد جلوگیری کنند یا حداقل درد آن را کاهش دهند. خیلی از این داروها، پیش از این برای مشکلات دیگری در دوران بارداری مانند فشار خون بالا تجویز شده اند.
با یک متخصص اعصاب مجرب در زمینه درمان میگرن در زنان باردار صحبت کنید. او برای شما کمترین مقدار مورد نیاز دارو را تجویز می کند تا به کنترل سردرد هایتان کمک کند. داروهای بی خطری که برای میگرن تجویز می شوند، معمولاً شامل پروپرانولول یا لابتالول و وراپامیل هستند، که به ترتیب باعث عدم ترشح فاکتور بتا آدرنالین و عدم جذب کلسیم در خون می شوند.
در زمان بارداری، قبل از هرگونه مصرف خودسرانه دارو یا گیاهان دارویی، با پزشکتان صحبت کنید.
اگر نمی توانید دارو مصرف کنید و یا دوست دارید که مصرف نکنید، وسیله ای وجود دارد که شاید جالب توجه باشد. سفالی اولین دستگاه تأیید شده FDA است که برای پیشگیری از میگرن در سنین بالای ١٨ سال کاربردی است. این دستگاه یک هدبند قابل حمل است که بر روی پیشانی قرار گرفته و ضربه های الکتریکی به پوست وارد می کند. با این کار عصب های مربوط به میگرن تحریک می شوند. از این دستگاه روزانه به مدت بیست دقیقه استفاده می شود و زمانی که روشن می شود با احساس سوزش یا حالت ماساژ همراه است.