تکنیک های بازی درمانی در رفع مشکلات رفتاری کودکان

درمانگر می‌تواند به کودک کمک کند تا احساسات خودش را کشف کند و با آسیب‌های حل نشده مقابله کند. از طریق بازی، کودکان می‌توانند مکانیسم‌های مقابله‌ای جدید و نحو‌ه‌ی تغییر جهت دادن رفتارهای نامناسب را بیاموزند. به خواندن ادامه دهید تا با انواع تکنیک های بازی درمانی آشنا شوید.

در این مقاله می‌خوانید:

• انواع روش های بازی درمانی
• بازی های فیزیکی در بازی درمانی
• بازی درمانی کودکان بیش فعال
• بازی درمانی در منزل

انواع روش های بازی درمانی

درمان می‌تواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود.

جلسات بازی درمانی معمولاً از نیم ساعت تا یک ساعت طول می‌کشند و یک بار در هفته یا بیشتر برگزار می‌شوند. تعداد جلسات مورد نیاز، به کودک و میزان پاسخ او به این نوع درمان بستگی دارد. درمان می‌تواند به هر دو صورت فردی یا گروهی انجام شود.

انواع بازی درمانی می‌تواند دستوری یا غیرمستقیم باشد:

• در رویکرد دستوری، درمانگر با مشخص کردن اسباب‌بازی‌ها یا بازی‌هایی که در جلسه استفاده می‌شود، رهبری را بر عهده خواهد گرفت و بازی را با هدف خاصی در ذهن هدایت می‌کند.
• رویکرد غیرمستقیم سازماندهی کمتری دارد و کودک می‌تواند اسباب بازی‌ها و بازی‌ها را به دلخواه خود انتخاب کند. در واقع کودک آزاد است که به روش خود و با دستورالعمل‌ها یا وقفه‌های کمی به بازی کردن بپردازد. درمانگر از نزدیک مشاهده می‌کند و در صورت لزوم مشارکت نیز خواهد کرد.

جلسات بازی درمانی باید در محیطی برگزار شود که کودک در آن احساس امنیت می‌کند و محدودیت‌های کمی هم دارد. تکنیک های بازی درمانی که درمانگر ممکن است از آن‌ها استفاده کند، عبارتند از:

• تجسم خلاق
• داستان سرایی
• نقش آفرینی
• گوشی‌های اسباب بازی
• عروسک خیمه شب بازی، حیوانات عروسکی و نقاب
• عروسک و فیگورهای اکشن
• هنر و صنایع دستی
• آب و شن بازی
• لگوها و اسباب بازی‌های ساختمانی
• رقص و حرکات خلاق
• بازی موزیکال

بازی های فیزیکی در بازی درمانی

بازی درمانی انواع مختلفی دارد. از بازی درمانی فعال گرفته تا بازی‌های فیزیکی که در این‌جا با چند نمونه از آن‌ها آشنا می‌شوید:

• توپ بازی: به عنوان مثال، در یک جلسه‌ی گروه درمانی، درمانگر ممکن است از گروهی بخواهد که به نوبت توپی را به اطراف پرتاب کنند و هر زمان که کسی توپ را گرفت، باید چیزی بگوید که او را خوشحال کند.

• بازی رقص/حرکت: به عنوان مثال، درمانگر ممکن است از کودک بخواهد که به سادگی با یک هولا هوپ بازی کند، به طوری که تمرکزش را فقط روی همان بگذارد. این کار به کودک کمک می‌کند تا در جلسه‌ی درمانی بعدی، وضعیت ذهنی بهتری داشته باشد. هم‌چنین می‌تواند به یکپارچه کردن جنبه‌های ذهنی و بدنی کودک نیز کمک کند.

• بازی قایم موشک: به عنوان مثال، درمانگر ممکن است یک سری فضاهای مخفی در اتاق بازی ایجاد کند تا بتواند با کودک قایم موشک بازی کند. این بازی راهی است که از طریق آن درمانگر می‌تواند موضوعاتی مانند اضطراب جدایی، از دست دادن یا رها شدن را در کودک بررسی کند. البته، ممکن است به سادگی به عنوان یک فعالیت سرگرم کننده نیز در نطر گرفته شود که درمانگر و کودک می‌توانند به واسطه‌ی آن با هم ارتباط برقرار کنند.

بازی درمانی کودکان بیش فعال

اجازه دهید فرزندتان به شما بگوید که چه کاری می‌خواهد انجام دهد.

اگر کودک شما دچار بیش فعالی و اختلال توجه است، می‌توانید از بازی درمانی زیر نظر یک درمانگر حرفه‌ای برای کمک کردن به او استفاده کنید.
در فرآیند درمان، اجازه دهید فرزندتان به شما بگوید که چه کاری می‌خواهد انجام دهد. بگذارید مشتاق باشد و نگران این نباشد که آیا شما را راضی می‌کند یا خیر. این یک عمل متعادل کننده است. کودک شما باید در طول زمان بازی پیش قدم شود و وقتی از مسیر خارج شد، به آرامی او را به کاری که انجام می‌دادید هدایت کنید.

بازی درمانی در منزل

بسته به کودک و موقعیت، درمانگر یا کودک را به سمت روش‌های خاصی از بازی راهنمایی می‌کند یا به او اجازه می‌دهد خودش انتخاب کند. تکنیک های بازی درمانی مختلفی وجود دارد که درمانگر می‌تواند از آن‌ها برای شناخت کودک و کمک به او برای مقابله با مشکلاتش استفاده کند.

اما شما در خانه چکار می‌توانید انجام دهید؟

شما می‌توانید به کودک خود یک خانه‌ی عروسکی و تعدادی عروسک پیشنهاد دهید و از او بخواهید تا مشکلاتی را که در خانه دارد، حل کند؛ یا می‌توانید او را تشویق کنید تا از عروسک‌های خیمه شب بازی برای بازآفرینی چیزی که به نظرش استرس زا یا ترسناک است، استفاده کند.

تلاش کنید تا بینش کودک را در مورد فرآیندهای فکری‌اش به دست آورید.

شما می‌توانید حتی از فرزند خود بخواهید که یک داستان «یکی بود یکی نبود» تعریف کند تا ببینید او چه چیزی را ممکن است به نمایش بگذارد؛ یا می‌توانید داستان‌هایی را برای کودک خود بخوانید که مشکلی مشابه مشکل او را حل کند. (به این روش کتاب درمانی نیز می‌گویند.)
بازی درمانی در منزل می‌تواند به سادگی یک سوال پرسیدن در موقعیتی باشد که کودک شما در حال طراحی یا نقاشی است. تلاش کنید تا بینش او را در مورد فرآیندهای فکری‌اش به دست آورید. برای تشویق به حل مسئله، همکاری و مهارت‌های اجتماعی نیز با کودک خود بازی‌های مختلف انجام دهید و صبر و حوصله داشته باشید.

جمع‌بندی

بازی درمانی توسط انواع متخصصان بهداشت روان که مجوز دارند، مانند روان‌شناسان و روان‌پزشکان انجام می‌شود. البته توسط درمانگران رفتاری و شغلی، فیزیوتراپیست‌ها و مددکاران اجتماعی نیز قابل انجام است. شما می‌توانید از تکنیک های بازی درمانی آورده شده در این مقاله نیز با مشورت پزشک استفاده کنید.

به کلینیک بیا نی نی هم سر بزنید.